OROLBO‘YI MINTAQASIDA MUKOVISSIDOZ BO‘LGAN BOLALARDA YALLIG'LANISH MARKYORLARI VA D VITAMINI DARAJASINING O‘ZGARISHI
Abstrakt
Dolzarbligi. Mukovissidoz (MV) og'ir irsiy kasallik bo‘lib, unda mukosiliyar klirensining buzilishi va qalin va yopishqoq sekretsiya hosil bo‘lishi natijasida asosan bronx-o`pka tizim ta'sirlanadi. Infektsion qo‘shilishi va nafas yo‘llarida yiringli balg'amning to‘planishi kichik bronxlarning obstruktsiyasiga va nafas olish etishmovchiligining rivojlanishiga olib keladi. So‘nggi o‘n yil ichida terapevtik yondashuvlarni takomillashtirish, kasallikning patogenetik mexanizmlariga ta'sir qilishning yangi usullarini ishlab chiqish tufayli MV bemorlarining sifati va umr ko‘rish davomiyligi sezilarli darajada yaxshilandi. Tadqiqot maqsadi. Tadqiqotning maqsadi Orolbo‘yi mintaqasida mukovissidoz bo‘lgan bolalarda yallig'lanish markyorlari va D vitamini darajasidagi o‘zgarishlarni o‘rganish. Materiallar va usullar. 6 oylikdan boshlab 14 yoshgacha bo‘lgan mukovissidoz aralash shakli bilan kasallangan 190 bola Respublika ixtisoslashtirilgan pediatriya ilmiy-amaliy tibbiyot markazida va Xorazm viloyati ODMMC da kuzatuv ostida bo‘lgan. Natijalar va ularning muhokamasi. Kasallikning kuchayishi bosqichida mukovissidoz bo‘lgan bolalarda PCT ko‘rsatkichi me'yoriy ma'lumotlarga nisbatan 5,4±0,5 ng/l (p<0,001) ga 33,7 baravar oshdi, shuningdek CRP kontsentratsiyasi normativ ma'lumotlarga nisbatan 34,9±2,8 mg/l (p<0,001) ga ko‘tarildi. Orolbo‘yi hududida D vitamini etishmovchiligi (25(ОН)D 10-20 ng/ml) respublikada MV (24 (32,4%) bolalarga nisbatan mukovissidoz bo‘lgan bolalarda (P<0,001) 15 (41,7%) bolada 1,6 baravar ko‘p bo‘lgan. Xulosa. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, yallig'lanishli biologik markerlarning kontsentratsiyasini boshqa diagnostik ko‘rsatkichlar bilan birgalikda tahlil qilish o‘pka yallig'lanishini kuzatish va antibiotiklarning asossiz buyurilishini oldini olish uchun foydali bo‘lishi mumkin. CF bilan og'rigan bolalar guruhida D vitamini etishmasligining oshishi bemorlarda oshqozon osti bezi funktsiyasining buzilishi bilan izohlanadi, bu yog'lar va yog'da eriydigan vitaminlarning emirilishiga olib keladi, shuningdek, yiliga quyoshli kunlar soni va ularning davomiyligini hisobga olgan holda, O‘zbekistonda D gipovitaminozining oldini olish choralari yo‘qligi bilan izohlanishi mumkin.
Kalit so'zlar:
Mualliflar haqida
Adabiyotlar ro'yxati
Kashirskaya N.Yu., Kapranov N.I., Kondratyeva E.I., eds. Cystic fibrosis. 2nd ed. M.: Medpraktika-M; 2021.
Shadrina V.V., Zhekaite E.K., Voronkova A.Yu., Sherman V.D., Kondakova Yu.A., Pinegina Yu.S., Poloiko A.A., Furman E.G., Kondratyeva E.I. // Tolerability of the first dose of inhaled mannitol in children with cystic fibrosis / Pulmonology 2024; 34(4):515–521. DOI: 10.18093/0869-0189-2024-34-4-515-521. DOI: https://doi.org/10.18093/0869-0189-2024-34-4-515-521
Klimov L.Ya., Kondratieva E.I., Ilyenkova N.A., et al. Features of innate immunity against the background of chronic respiratory tract infection in children with cystic fibrosis / Pediatrics. Consilium Medicum. 2019; 1: 59–66.
Rizzoli, R. Vitamin D supplementation in elderly or postmenopausal women: a 2013 update of the recommendations from the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO) / R. Rizzoli, S. Boonen, M.-L. Brandi [et al.]//Curr. Med. Res. Opin. – 2019. – Vol. 29, N 4. – P. 305–313. DOI: https://doi.org/10.1185/03007995.2013.766162
Cashman, K. D. Vitamin D deficiency in Europe: pandemic? / K. D. Cashman, K. G. Dowling, Z. Škrabáková [et al.]//Am. J. Clin. Nutr. – 2016. – Vol. 103, N 4. – P. 1033–1044. DOI: https://doi.org/10.3945/ajcn.115.120873
Crowe F.L., Jolly K., MacArthur C. [et al.] Trends in the incidence of testing for vitamin D deficiency in primary care in the UK: a retrospective analysis of The Health Improvement Network (THIN), 2005–2015 // BMJ Open. – 2019. – Vol. 9, №6.-Р. 1-8. DOI: https://doi.org/10.1136/bmjopen-2018-028355
Алешина Г.М., Лактоферрин — эндогенный регулятор защитных функций организма//Медицинский академический журнал. -2019.-Том19. - №1- С.35-44.
Захарова И.Н., Климов Л.Я., Касьянова А.Н., и др. Роль антимикробных пептидов и витамина D в формировании противоинфекционной защиты//Педиатрия. 2017; 96(4):171–179.
Кондратьева Е.И., Жекайте Е.К., Шмаргина Г.В., Никонова В.С., Воронкова А.Ю., Шерман В.Д., Костюк С.В. Содержание витамина D в разные периоды года при муковисцидозе у пациентов московского региона. //Вопросы детской диетологии. 2017;15(4):21–27. DOI: https://doi.org/10.20953/1727-5784-2017-4-21-27
Боконбаева С.Дж., Насирдинов Ф.Р., Ким Е.Г. Клинические особенности, иммунологический статус и маркёры воспаления при вентилятор-ассоциированных пневмониях у новорожденных детей // Международный журнал прикладных и фундаментальных исследований. – 2022. – № 3. – С. 18-2. DOI: https://doi.org/10.17513/mjpfi.13361
Schuetz P, Wirz Y, Sager R, et al. Effect of procalcitonin-guided antibiotic treatment on mortality in acute respiratory infections: a patient level metaanalysis. Lancet Infect Dis 2018; 18:95–107. doi:10.1016/S1473–3099 (17) 30 592–3.
Branche Angela, Neeser Olivia, Mueller Beat, Schuetz Philipp. Procalcitonin to guide antibiotic decision making. RESPIRATORY INFECTIONS: Edited by Michael S. Niederman: Curr Opin Infect Dis 2019; 32:130–135. DOI:10.1097/QCO.0 000 000 000 000 522. DOI: https://doi.org/10.1097/QCO.0000000000000522
Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» («Атрибуция — Некоммерческое использование — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.