BOLALARDA ATOPIK DERMATIT DIAGNOSTIKASIDA DERMATOSKOPIYANING AHAMIYATI

Kirish: Atopik dermatit (AD) – bolalarda uchraydigan surunkali yallig‘lanishli teri kasalligi bo‘lib, genetik, immunologik va atrof-muhit omillari bilan bog‘liq. Uning klinik ko‘rinishlari turlicha: eksudativ, eritematoz-skvamoz va liхenoid shakllarda, yengil darajadan og‘ir darajagacha bo‘lgan og‘irlikda namoyon bo‘ladi. SCORAD indeksi – AD og‘irligini baholash uchun standart vosita bo’lib, u obyektiv belgilar (tarqalish darajasi, intensivlik) va subyektiv simptomlar (qichishish, uyquning yo‘qolishi)ni birlashtiradi. Faqat klinik baholashda ayrim nozik teri o‘zgarishlari aniqlanmasligi mumkin, bu esa zamonaviy diagnostika usullarini qo‘llash zaruratini keltirib chiqaradi.Tadqiqot maqsadi: Bolalarda atopik dermatitni aniqlashda dermatoskopiyaning diagnostik ahamiyatini baholash, klinik shakllar, yosh guruhlari va kasallik og‘irligiga qarab dermatoskopik belgilarni (morfologiya, tomir tuzilishining tarqalishi, qichishish xususiyati va teri ranglari) o‘rganish va SCORAD shkalasi natijalari bilan solishtirish. Material va uslublar: Ushbu tadqiqotda Toshkent pediatriya tibbiyot institutining “Bolalar dermatologiyasi” kafedrasida davolanib kelayotgan 4 oylikdan 18 yoshgacha bo‘lgan 60 nafar bolalarda atopik dermatit (AD)ni baholashda dermatoskopiyaning diagnostik imkoniyatlari o‘rganildi. Dermatoskopik belgilar – morfologik tuzilma, qon tomirlarning tarqalish turlari (gomogen yoki geterogen ), teri qoplamasining ranglari va qichishish belgilariga – klinik shakllar (ekssudativ, eritematoz-skvamoz, lixenifikatsiyali eritematoz-skvamoz, lixenoid va prurigo), yosh guruhlari (go‘daklik, bolalik, o‘smirlik, kattalar), va kasallik og‘irligi (yengil, o‘rtacha, og‘ir) bo‘yicha SCORAD indeksiga asoslanib baho berildi. Miqdoriy tahlilda dermatoskopik belgilarning o‘rtacha qiymati va standart xatolari (M±m) hisoblab chiqildi. Natija va muhokama: Tadqiqot natijalariga ko‘ra, og‘ir va ekssudativ shakllarda qon tomirlarning notekis tarqalishi va sariq kepaklanish kuzatildi, yengil va eritematoz-skvama shakllarda esa bir xil qon tomirlar va oq kepaklanish kuzatildi. Yosh bilan bog‘liq farqlar aniqlanib, katta yoshdagi bolalarda lixenifikatsiya kuchaygani qayd etildi. Xulosa: Dermatoskopiya atopik dermatitni aniqlash va uning kechishini kuzatishda ishonchli, noinvaziv usul sifatida o‘zini namoyon etdi.