TURLI TIPDAGI SEMIZLIGI BOR BOLALAR QONIDA SIYDIK KISLOTA KO‘RSATKICHLARI

Asl maqolada tanada yog‘ to‘qimasining turlicha tarqalishi bo‘lgan ekzogen konstitutsional semiz bolalarda siydik kislotasi almashinuvining holati o‘rganish natijalari, semizlik asoratlarining rivojlanishida giperuremiya rolini aniqlash. Tadqiqot natijalari umumiy amaliyot shifokorlari va pediatrlar amaliyotiga keng joriy etish uchun tavsiya etiladi. Tadqiqotning maqsadi: turli tipdagi semizligi bor bolalarda siydik kislotasi miqdorining oshishi diagnostik ahamiyatini baholash. Tadqiqot materiallari va usullari: 7 yoshdan 18 yoshgacha ekzogen konstitutsional semizligi bo‘lgan 211 ta bolalar va 104 ta normal tana massasi bo‘lgan bolalar o‘rganildi. Antropometrik, klinik, biokimyoviy, immunoferment kompleks tekshiruvlar o‘tkazildi. Tadqiqot natijalari: Aniqlanishicha, abdominal semizligi bor bo‘lgan bolalar guruhidan tana vazni normal bo‘lgan bolalarga nisbatan giperurekemiya chastotasi mos ravishda ko‘paygan, abdominal semizligi bo‘lgan bolalarda giperurekemiya chastotasi bir xil turdagi semirib ketgan bolalarga nisbatan 2,4 marta va nazorat guruhiga nisbatan 19,5 ko‘p. Siydik kislotasi darajasini jinsga qarab aniqlashda uning yuqori miqdori o‘g‘il bolalarda aniqlandi, bu faqat semizlikning bir xil turi bo‘lgan bolalarda qizlarga nisbatan sezilarli darajada yuqori bo‘lsa, qorin bo‘shlig‘ida yog‘ to‘qimalarining taqsimlanishi bo‘lgan bolalarda siydik kislotasi darajasi o‘g‘il bolalar darajasiga yaqin edi. Semizlikning darajasiga qarab siydik kislotasi miqdorining oshishi aniqlandi. Xulosa: Turli xil semizlik tiplari bo‘lgan ikkita guruh orasidagi aniqlangan farq abdominal semizligi bor bolalarda giperurekemiyaning rivojlanishini qo‘zg‘atuvchi omili sifatida tavsiflaydi. Jinsiy farqlarning yo‘qligi, abdominal semizlikda, jinsidan qat'i nazar, purin almashinuvining buzilishining og‘irligini baholaydi. Siydik kislotasining yoshga ko‘ra miqdori semizlik darajasiga bog‘liq ravishda siydik kislotasi almashinuvining patologiyasi og‘ir darajali semizlik fonida asoratlar rivojlanishi va metabolik sindrom shakllanishi tavsiflaydi.